Πώς να προστατεύσετε την σπονδυλική σας στήλη

Χάρη σ’αυτή,μπορούμε 
και περπατάμε. 
Μπορούμε να 
καθόμαστε ή να 
μένουμε όρθιοι...
να εργαζόμαστε, να γυμναζόμαστε με ευελιξία, να παίζουμε, ακόμη και να κοιμόμαστε. Αν το καλοσκεφτούμε, χρωστάμε πολλά στην σπονδυλική μας στήλη. Το λιγότερο που πρέπει να κάνουμε, είναι να την προσέχουμε, για να έχουμε (όλα τα παραπάνω)…

Γι’ αυτό κι εμείς συγκεντρώνουμε τα κυριότερα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν στην σπονδυλική μας στήλη, τους λόγους που τα προκαλούν, καθώς και τρόπους να τα προλάβουμε. Καθίστε αναπαυτικά –και σωστά- μπροστά στην οθόνη σας, και διαβάστε προσεκτικά.

*Γνωρίζοντας την σπονδυλική μας στήλη

Κεντρικός «τομέας» του ανθρώπινου σκελετού, η σπονδυλική στήλη εκτείνεται από τον άτλαντα, τον ειδικό σπόνδυλο που την συνδέει με το κεφάλι μας, μέχρι το ιερό οστό, χαμηλά στην μέση μας. Παρεμβάλλονται 33 ή 34 σπόνδυλοι, συναρθρωμένοι στη σειρά, οι οποίοι σχηματίζουν στο κυλινδρικό τους τμήμα τον σπονδυλικό σωλήνα, στον οποίο βρίσκεται ο νωτιαίος μυελός – είναι αυτός που συντονίζει όλες μας τις κινήσεις από τον λαιμό και κάτω, μέσω των νεύρων που διακλαδίζονται από αυτόν. Περίπου τετρακόσιοι μύες και ακόμη περισσότεροι τένοντες εμπλέκονται στο πολύπλοκο σύστημα της σπονδυλικής στήλης. Μπορεί να φαίνεται μετωπικά σαν μια ευθεία «ραχοκοκαλιά», αλλά στην ουσία παρουσιάζει κυρτώσεις, που εξυπηρετούν την ελαστικότητα των κινήσεών μας και την διατήρηση της όρθιας στάσης.

Από την λόρδωση… στη σκολίωση

Μπορεί η σπονδυλική μας στήλη να έχει εκ φύσεως κυρτώσεις, ωστόσο μερικές φορές, λόγω παθολογικών αιτίων, αρχίζουν τα προβλήματα. Και τα ονόματα αυτών; Λόρδωση, κύφωση και σκολίωση.

Η λόρδωση αποτελεί υπερβολική κύρτωση του κάτω μέρους της πλάτης μας –της οσφυϊκής κύρτωσης της στήλης- με αποτέλεσμα να έχουμε στάση… παρόμοια με αυτή των «περήφανων» λόρδων – εξ ου και η ονομασία.

Η κύφωση αναφέρεται στην αφύσικα κυρτωμένη πάνω μεριά της σπονδυλικής στήλης, όταν η κλίση ξεπερνά τις 50 μοίρες – πρόκειται δηλαδή στην ουσία για το αντίθετο της λόρδωσης, και αν αυξηθεί υπέρμετρα, σχηματίζει αυτό που κοινώς αποκαλούμε «καμπούρα».

Τέλος, η σκολίωση πρόκειται για κύρτωση προς το πλάι, και προκαλείται συνήθως από λάθος καθιστική στάση, που έχει ως αποτέλεσμα την διαμόρφωση ενός… σίγμα τελικού ή ενός «C» στην στήλη. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στα παιδιά, που εξαιτίας της πολύωρης παραμονής στην καρέκλα του σχολικού θρανίου είναι πιο επιρρεπή σε μια τέτοια δυσμορφία.

*Τα προειδοποιητικά σημάδια

Αν παρατηρήσετε ότι «γέρνετε» προς τα πίσω, αν ξαπλώσετε σε επίπεδη σκληρή επιφάνεια και δείτε ότι υπάρχει ένα αξιοσημείωτο κενό μεταξύ του κάτω μέρους της μέσης σας και της επιφάνειας, που δεν μειώνεται ακόμη κι αν γείρετε προς τα εμπρός, ή ακόμη κι αν έχετε πόνους ή δυσκολία να πραγματοποιήσετε ορισμένες κινήσεις, είναι πολύ πιθανή η περίπτωση της λόρδωσης.

Γιατί να αναζητήσετε βοήθεια: Τα συμπτώματα της λόρδωσης μπορεί να οφείλονται σε παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, όπως η αχονδροπλασία, ο σπονδυλολίσθηση, η οστεοπόρωση, η δισκοπάθεια ή ακόμη και η παχυσαρκία, γι’ αυτό καλό είναι να μην την αμελήσετε.

Τα συμπτώματα που συνηγορούν προς την παρουσία κύφωσης περιλαμβάνουν τα εξής: Το κεφάλι γέρνει προς τα εμπρός, πάντα πιο μπροστά από τον κορμό σας, η πλάτη και τα πόδια σας καταπονούνται εύκολα και παρουσιάζεται «καμπούρα» στο πάνω μέρος της πλάτης.

Γιατί να αναζητήσετε βοήθεια: Η κύφωση μπορεί να οφείλεται σε κακή στάση, σε γενετικά προβλήματα, σε παθήσεις όπως η αθρίτιδα και η οστεοπόρωση, αλλά και σε πιο σπάνια παθολογικά αίτια όπως ο νόσος του Scheuermann.

Τα συμπτώματα που «μαρτυρούν» την σκολίωση είναι η όρθωση του ενός ώμου σε ψηλότερο επίπεδο από τον άλλο, οι προεξέχουσες ωμοπλάτες, η έλλειψη συμμετρίας στη μέση και στους γοφούς και το να γέρνουμε προς μία μεριά εμφανώς περισσότερο.

Γιατί να αναζητήσετε βοήθεια: Αφενός, αν έχετε παιδιά, γιατί η σκολίωση πρωτοεμφανίζεται σε ηλικίες 4-10 ετών, και αν δεν ακολουθηθεί η σωστή συντηρητική θεραπεία που θα ορίσει ο ειδικός, παιδικές σκολιώσεις άνω των 30 μοιρών μπορούν να οδηγήσουν σε παραμορφώσεις οι οποίες απαιτούν χειρουργείο. Για τους ενήλικες, είναι επίσης απαραίτητο να απευθυνθούν σε ειδικό, καθώς η σταδιακή παρουσίαση ασυμμετριών μπορούν να προκαλέσουν έντονο πόνο, απώλεια ύψους, και σταδιακά σπονδυλική αστάθεια ή στένωση.

*Χτυπώντας το πρόβλημα… στη ράχη του

Η συντηρητική θεραπεία, όταν δηλαδή δεν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση, συνίσταται σε χορήγηση φαρμάκων, φυσικοθεραπεία και ειδικές ζώνες. Δεν χρειάζεται, όμως, να φτάσετε μέχρι εκεί. (Και) στην περίπτωση της σπονδυλικής στήλης, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη.

Όπως επισημαίνει ο ειδικός ιατρός εργασίας, κ. Ευάγγελος Ζημάλης, τα συνηθέστερα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν στη μέση, πέραν όσων ήδη είπαμε, είναι η υπερένταση και η κόπωση, ο σπασμένος σπόνδυλος, η θλάση δίσκου και κάποιος τραυματισμός. Ακολουθούν μερικοί τρόποι που προτείνει ο ίδιος για την πρόληψή τους:

*Ζητήστε την συμβουλή του γιατρού και κάντε τις απαραίτητες εξετάσεις, ώστε να εντοπίσετε και να βελτιώσετε την σωστή στάση του σώματός σας.
*Φροντίστε να βρίσκεστε σε καλή φυσική κατάσταση και να προσέχετε το βάρος σας.
*Η σωστή στάση περιλαμβάνει την διατήρηση του κεφαλιού ψηλά, του στομαχιού προς τα μέσα, και τους γοφούς γυρισμένους μπροστά για να αποφεύγονται τα προβλήματα που προκαλεί το ρίξιμο του κορμιού προς τα πίσω.
*Για να αποφεύγεται η συνεχής καταπόνηση της μέσης και η υπερένταση, μπορείτε να αλλάζετε θέση τακτικά, να τεντώνεστε, να αποφεύγετε το υπερβολικό τέντωμα ή σκύψιμο και να κοιμάστε σε σκληρό στρώμα, αποφεύγοντας να «πλακώνετε» το στομάχι σας.
*Χρειάζεται προσοχή στον τρόπο που σηκώνετε βάρη, ιδιαίτερα αν τα έχετε εντάξει σε πρόγραμμα γυμναστικής σας ή αν αποτελούν μέρος της δουλειάς σας. Μεγάλη σημασία έχει να στέκεστε κοντά στο βάρος, να έχετε ίσια την πλάτη, λυγισμένα τα γόνατα και να συγκρατείτε σταθερά το αντικείμενο, αναπνέοντας σωστά.

Οι τέσσερις ανακεφαλαιωτικοί, χρυσοί κανόνες, για την προστασία της μέσης σύμφωνα με τον ειδικό είναι οι εξής: –

-Προστατεύουμε τη μέση από την καταπόνηση και τα χτυπήματα
-Την αντιμετωπίζουμε σωστά με άσκηση, κατάλληλη στάση, έλεγχο του βάρους και ξεκούραση
-Την χρησιμοποιούμε σωστά όταν εργαζόμαστε και όταν μετακινούμε ή σηκώνουμε βάρη
-Επισκεπτόμαστε τον ειδικό γιατρό όταν πονάμε στη μέση

in2life.gr